Ben je vaak moe, heb je onverklaarbare pijntjes en lijkt je spijsvertering niet optimaal te werken? Dan kan het zijn dat bijnieruitputting te maken heeft met je klachten. In tegenstelling tot wat de naam doet vermoeden, zijn het echter niet de bijnieren, maar de hersenen die bij deze aandoening de belangrijkste rol spelen. In dit artikel lees je alles over de symptomen en oplossingen.
Wat is bijnieruitputting precies?
Bijnieruitputting is uitputting van de bijnieren als gevolg van langdurige blootstelling aan lichamelijke, geestelijke of emotionele stress. Een mens heeft 2 bijnieren (bestaande uit bijniermerg en bijnierschors), die uitgeput kunnen raken als ze te lang achter elkaar grote hoeveelheden van bepaalde hormonen moeten aanmaken.
Dat proces werkt zo. Als je gestrest bent, maken de bijnieren meer adrenaline, noradrenaline en cortisol aan. Deze hormonen activeren de vecht-of vluchtreactie in het lichaam, waardoor je extra waakzaam bent en in spannende tijden alert kunt reageren. Zodra je stressniveau afneemt, doet de aanmaak van deze hormonen dat ook.
Hoe ontstaat bijnieruitputting?
De verhoogde activiteit van de bijnieren levert bij tijdelijke stress geen problemen op. Wordt de stress echter chronisch en duurt deze maanden of jaren achtereen, dan put dit de bijnieren uit. Deze kleine organen kunnen goed omgaan met korte en hevige stress, maar zijn minder goed berekend op de continue stroom van stressvolle prikkels waaraan de huidige maatschappij ons blootstelt.
Bijnieruitputting is een ziektebeeld dat in de praktijk vaak onjuist of zelfs helemaal niet wordt gediagnosticeerd. De reden hiervoor is dat de aandoening in de reguliere geneeskunde (in tegenstelling tot de orthomoleculaire geneeskunde) niet wordt erkend. Hierdoor wordt de term vaak gebruikt als allesomvattend paraplubegrip voor allerlei klachten die kunnen voortkomen uit stress.
Wat zijn de symptomen van bijnieruitputting?
Naast cortisol, adrenaline en noradrenaline reguleren de bijnieren ook het immuunsysteem en de aanmaak van DHEA, aldosteron, oestrogeen en testosteron. Wanneer de bijnieren uitgeput zijn en hierdoor minder goed kunnen functioneren, heeft dit dan ook gevolgen voor een variëteit aan lichamelijke en geestelijke functies.
Veelgehoorde symptomen van bijnieruitputting zijn onder meer:
- Altijd moe wakker worden
- Geheugenproblemen
- Spijsverteringsproblemen
- Lage of fluctuerende bloedsuikerwaarden
- Angst
- Prikkelbaarheid
- Hersenmist
- Depressie
- Lage weerstand
- Burn-out
- Schildklierproblemen
- Gewichtstoename
- Slecht slapen
- Spierpijn
- Onregelmatige hartslag
Welke rol speelt het brein bij bijnieruitputting?
Hoewel stress kan leiden tot een verminderde functie van de bijnieren, zijn het de hersenen – en om precies te zijn de hypothalamus en de hypofyse – die dit traject van begin tot eind beïnvloeden. Samen met de bijnieren vormen deze twee hersengebieden de zogenaamde hypothalamus-hypofyse-bijnier-as, die een belangrijke rol speelt in de manier waarop we omgaan met stress.
Bij gevaar maakt de hypothalamus de neurotransmitter CRF (corticotropin-releasing factor) aan, waarna de hypofyse adreno-corticotroop hormoon (ACTH ofwel corticotropine) uitscheidt. Corticotropine zorgt er vervolgens voor dat de bijnieren cortisol gaan produceren, waarmee de cirkel die tot bijnieruitputting kan leiden compleet is.
Voorkom bijnieruitputting en andere breingerelateerde klachten
Het probleem bij bijnieruitputting is niet de werking van de hypothalamus-hypofyse-bijnier-as, maar het feit dat deze verstoord kan raken wanneer de blootstelling aan stress chronisch wordt. Bij een chronisch verhoogd cortisolniveau kunnen hersengebieden beschadigd raken, waardoor het brein minder stressbestendig wordt en de aanmaak van cortisol steeds hoger wordt.
Hierdoor kan chronische stress uitmonden in een vicieuze cirkel waarvan bijnieruitputting een gevolg is. Naast bijnieruitputting kan een chronisch gestrest brein ook het risico vergroten op oprukkende mentale ziekten zoals parkinson en alzheimer en leiden tot problemen met de darmen. Preventieve zorg voor je brein heeft dan ook meer voordelen dan alleen het voorkomen van bijnieruitputting.
Hoe kan ik bijnieruitputting testen en behandelen?
Heb jij last van een aantal van de in dit artikel genoemde symptomen en wil je testen of bijnieruitputting hiervan de oorzaak is? Doordat deze aandoening in de reguliere geneeskunde niet officieel wordt erkend, is een orthomoleculair therapeut de beste optie voor wie zich wil laten testen.
Een aanrader is een cortisol onderzoek inclusief consult, waarbij je cortisol- en DHEA-niveaus als uitgangspunt kunnen dienen voor een diagnose over eventuele bijnieruitputting. Denk je nu al zeker te weten dat bijnieruitputting de oorzaak is van jouw klachten? Breng dan meer Brain Balance in je leven en lees de tips in dit artikel om je cortisolaanmaak op een natuurlijke manier te verlagen.
